Jazda rowerem to czysta przyjemność i jak dowiedziono, mnóstwo korzyści dla zdrowia. Nie należy jednak zapominać, że rowerzysta to również uczestnik ruchu drogowego. A na dodatek najbardziej narażony na skutki zdarzeń drogowych. Tak jak każdy uczestnik, rowerzysta ma określone przywileje i idące za tym obowiązki, o których należy pamiętać podczas rowerowych przejażdżek. Każdy uczestnik ruchu drogowego jest zobowiązany do znajomości przepisów dotyczących poruszania się na rowerze. A czy Ty znasz te przepisy? Zacznijmy zatem od podstawowych rzeczy.

Kto może jeździć rowerem?
Do prowadzenia roweru bez posiadania specjalnego dokumentu uprawnione są osoby, które ukończyły 18 lat. Dokumentem uprawniającym do jazdy poniżej tego wieku jest karta rowerowa. Aby ją uzyskać należy wykazać się odpowiednią wiedzą i umiejętnościami, aby zdać egzamin na kartę. Zazwyczaj młodzież zdaje ten egzamin w IV klasie SP. Dzieci do 10 roku życia mogą jeździć rowerem tylko pod opieką dorosłych. Do 7 roku życia powinny być przewożone w specjalnie przystosowanych fotelikach jak i w przyczepkach rowerowych. Długość zestawu rower + przyczepka nie może być większa niż 4m. Absurd: dziecko, które ukończyło 10 lata, ale nie zdążyło jeszcze zrobić karty rowerowej (patrz: dzieci urodzone w sty-maju, a karty zdawane są w czerwcu), nie mogą zgodnie z prawem jeździć na rowerze, ani samodzielnie, ani pod opieką dorosłych…
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami art.7. ust 1. pkt. 2; art. 8. ust. 1 pkt 10;

Kiedy mamy obowiązek jechać rowerem po ścieżce rowerowej/drodze dla rowerów?
Zazwyczaj jest to nasz obowiązek. Pod warunkiem, że ścieżka, droga lub pas ruchu dla rowerzysty wyznaczone są dla kierunku jazdy, w którym porusza się rowerzysta lub zamierza skręcić. Niektórzy o tym zapominają i często spotykamy osoby, które jeżdżą pod prąd. Bardzo dobrym przykładem tego jest jazda kontra pasem, który z definicji jest wydzielonym pasem jezdni na ulicy jednokierunkowej, przeznaczonym dla ruchu pojazdów w kierunku przeciwnym do obowiązującego pozostałe pojazdy.
Podstawa prawna: Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art. 33. ust.1

Pamiętamy o tym, że na drodze dla rowerów/pieszych, pasie ruchu dla rowerów i drodze dla rowerów, również OBOWIĄZUJĄ NAS PRZEPISY PRAWA RUCHU DROGOWEGO!

Jazda rowerem po jezdni
W przypadku braku ścieżki rowerowej (bądź pobocza) wjeżdżamy na jezdnię. Rowerzysta jadący po drodze musi trzymać się jej prawej strony. Wyjątkiem od tej reguły, zwiększającym bezpieczeństwo rowerzysty jest możliwość wjechania na skrzyżowanie środkiem pasa, aby skręcić w lewo. Zabroniona jest jazda rowerem po bus pasie. Można z niego korzystać jeżeli informują nas o tym znaki drogowe.
Podstawa prawna: Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art. 16. ust.5

Kiedy rowerzysta może jechać lewą stroną jezdni?
Kierujący rowerem może jechać lewą stroną jezdni na zasadach określonych dla ruchu pieszych w przypadku, gdy opiekuje się, jadącym na rowerze dzieckiem w wieku do lat 10:
1. Pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku – z pobocza. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi.
2. Pieszy idący po poboczu lub jezdni jest obowiązany iść lewą stroną drogi.
3. Piesi idący jezdnią są obowiązani iść jeden za drugim. Na drodze o małym ruchu, w warunkach dobrej widoczności, dwóch pieszych może iść obok siebie.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.11 ust. 1-3

Kiedy pieszy może korzystać z drogi dla rowerów/ścieżki rowerowej
Dozwolone jest poruszanie się przez pieszych po drodze dla rowerów w sytuacji gdy nie ma chodnika, pobocza lub nie ma możliwości skorzystania z nich. W takim przypadku pieszy ma obowiązek ustąpić miejsca rowerowi. Wyjątkową sytuacją kiedy pieszy ma pierwszeństwo przed pojazdem (nie tylko rowerem) na całej szerokości drogi jest strefa zamieszkania.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.11 ust. 4

Czego rowerzysta nie może robić podczas jazdy na rowerze?
1) jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu, z zastrzeżeniem ust. 3a;
2) jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach;
3) czepiania się pojazdów
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.33. ust. 3 pkt ust.1-3
4) ponadto zabrania się jazdy rowerem pod wpływem alkoholu,
5) korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręce.
6) również zabrania się przewożenia osób pod wpływem alkoholu, chyba że siedzą w bocznym wózku.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.45. ust. 2 pkt ust.1-2

Kiedy rowerzyści mogą jechać obok siebie?
Rowerzysta nie może jeździć po jezdni obok innego uczestnika ruchu chyba, że nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego. JAZDA ROWEREM OBOK SIEBIE JEST SYTUACJĄ WYJĄTKOWĄ.
Możemy natomiast zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych rowerzystów ale musimy ją opuścić, gdy tylko zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku i zająć prawidłowe miejsce na jezdni.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.33. ust. 3a pkt

Kiedy rowerzysta może korzystać z chodnika?
1) opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;
2) szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów;
3) warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła)
Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.33. ust. 5 pkt 1-3

Przejście dla pieszych/przejazd dla rowerów
W przypadku, gdy w ciągu drogi rowerowej znajduje się przejście dla pieszych, wówczas kierujący rowerem musi z niego zsiąść i przeprowadzić go przez przejście. Takiego obowiązku nie ma jeśli obok przejście jest poprowadzony przejazd dla rowerów. Wyjątkiem jest osoba poniżej 10 roku życia, poruszająca się rowerem ponieważ jest ona traktowana jako osoba piesza.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.26. ust. 3 pkt 3

Kiedy pieszy może korzystać z drogi dla rowerów/ścieżki rowerowej
Dozwolone jest poruszanie się przez pieszych po drodze dla rowerów w sytuacji gdy nie ma chodnika, pobocza lub nie ma możliwości skorzystania z nich. W takim przypadku pieszy ma obowiązek ustąpić miejsca rowerowi. Wyjątkową sytuacją kiedy pieszy ma pierwszeństwo przed pojazdem (nie tylko rowerem) na całej szerokości drogi jest strefa zamieszkania.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.26. ust. 3 pkt 4

Pierwszeństwo przejazdu dla rowerzysty?
Rowerzysta ma pierwszeństwo przejazdu na przejeździe rowerowym. Kierowca samochodu dojeżdżając do przejazdu powinien zachować szczególną ostrożność i jeżeli rowerzysta jest już na przejeździe powinien ustąpić mu pierwszeństwa. Rower jadący prosto ma bezwzględne pierwszeństwo przed samochodem w przypadku, gdy kierowca samochodu skręca w prawo i przecina ścieżkę rowerową, wyznaczony pas dla rowerów, a nawet gdy jedzie pasem ruchu obok rowerzysty, który ma zamiar jechać na wprost. To samo dotyczy sytuacji, gdy samochód dojeżdża do drogi głównej ze znakiem ustąp pierwszeństwa przejazdu. Ma wówczas obowiązek przepuszczenia rowerzysty jadącego ścieżką rowerową.

Jeżeli zaś kierujący rowerem włącza się do ruchu, ma obowiązek ustąpić pierwszeństwo samochodom. Musi to zrobić także wtedy, gdy wjeżdża z pobocza lub ścieżki rowerowej na ulicę.

Nawet gdy mamy pierwszeństwo przed innymi pojazdami pamiętajmy o zasadzie ograniczonego zaufania i zachowujmy szczególna ostrożność podczas każdego manewru i przejeżdżania przez skrzyżowanie. W zderzeniu z samochodem jesteśmy w zdecydowanie gorszej sytuacji… Ludzkie ciało kontra kilka ton metalu nie ma szans.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.27

Wyprzedzanie pojazdów i rowerów
Jako rowerzyści mamy prawo wyprzedzać wolno jadące pojazdy zarówno z prawej jak i z lewej strony. Pamiętajmy o tym aby taki manewr był w odpowiedni i wyraźny sposób zasygnalizowany. Najczęściej będzie to po prostu ruch ręki (jak przy sygnalizacji skrętu). Przy wyprzedzaniu powinniśmy zachować odległość nie mniejszą niż 1m. Odległość ta dotyczy również inne pojazdy przez które my rowerzyści jesteśmy wyprzedzani.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.24. ust. 2 oraz 12

Jazda w kolumnie
15 – to liczba pojazdów mogących jechać w zorganizowanej kolumnie. Jeśli jedzie nas więcej niż 15 rowerów, to dzielimy się na dwie kolumny, a odstęp między kolumnami, który musimy zachować to min. 200 metrów.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym art.32

Po alkoholu nie pojedziesz
Sprawa jest prosta, po „kielichu” nie jeździmy. Gdy zostaniemy złapani podczas jazdy na rowerze w stanie po spożyciu alkoholu (czyli, gdy w naszym organizmie znajduje się pomiędzy 0,2 a 0,5 promila alkoholu), możemy otrzymać mandat w wysokości od 300 do 500 złotych. Z kolei pijani rowerzyści, czyli tacy, którzy mają więcej niż 0,5 promila alkoholu we krwi, zostaną ukarani mandatem w wysokości 500 złotych. Gorzej wygląda sytuacja, w której pijany rowerzysta spowoduje zagrożenie w ruchu drogowym. Wtedy policjant może skierować sprawę do sądu, który może wymierzyć rowerzyście karę grzywny nawet do 5000 zł, karę aresztu do 14 dni lub zakaz prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne nawet do 3 lat.

W co powinien być wyposażony rower?
W sposób szczegółowy wyposażenie roweru jest opisane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Rower powinien mieć:
1) co najmniej jedno tylne światło ciągłe lub migające, czerwone
2) co najmniej jedno tylne światło czerwone odblaskowe
3) dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku
4) co najmniej jedno przednie światło ciągłe lub migające, białe
5) co najmniej jeden działający hamulec

Dodatkowo rower może (ale nie musi) mieć:
– żółte światła odblaskowe na pedałach,
– białe światło odblaskowe z przodu roweru,
– żółte odblaski na kołach,
– pasek odblaskowy na oponie lub kole.

Kiedy możemy mieć zdemontowane światła pozycyjne roweru?
Nie możemy dostać mandatu za nieposiadanie świateł na rowerze, jeśli nie jesteśmy zobowiązani do korzystania z nich. Co za tym idzie, nie musimy mieć świateł jeśli jest dobra widoczność od świtu do zmierzchu. Bo wtedy nie mamy obowiązku ich używać. Dobrym rozwiązaniem jest wożenie ze sobą oświetlenia zawsze, aby pogoda bądź warunki nas nie zaskoczyły.
Podstawa prawna: Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia par. 55 pkt. 1a

Jakie wymogi musi spełniać nasze oświetlenie?
Światła przy rowerze powinny być widoczne z odległości min. 150 metrów. Jeśli chodzi o umieszczenie świateł, to nie mogą być one wyżej niż 150 cm oraz niżej niż 25 cm nad powierzchnią ziemi. Oczywiście światlo czerwone nie może być widoczne z przodu, a światło białe zaś z tyłu.
Podstawa prawna: Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia par. 56 pkt. 2 oraz pkt.5

Kolejna bardzo ważną rzeczą, która wpływa na bezpieczeństwo rowerzysty na drodze, to znajomość znaków drogowych. Sprawdźcie sami jak to wygląda u Was :)